حاج حسین صحاف

 حاج حسین صحاف

رضا همراز

... ولی نظیر « فضولی » است « خازن » و « صراف »

چنانکه تالی « لعلی » ،« کریمی » و « صحاف »

                                               اوستاد شهریار

رحمتلی حاج حسین آقا جنتی مقام «صحاف » آذربایجان و تبریزین آدلی – سانلی و نئچه جهت لی شاعیرلریندن اولموشدور . او ،یانیقلی مرثیه لر، هجو ،طنز ، میللی شعرلر و گوزل غزللر یازمیشدیر . بو شاعیرین مرثیه لر ی دونه – دونه چاپ اولسادا ، تاسف له باشقا شعرلری بو گونه کیمی گون ایشیغینا چیخا بیلمه میشلر . او ، ائله کیچیک یاشلاریندان اوز بویوک قارداشی رحمتلی حاج حسن آقا قمری «فردوسی کیتابخاناسینین بانی سی » دن ایلکین درس لرین اویره نیب ، اسکی اصول ایله اداره اولونان مکتب لرده تحصیلین دوام وئرمیشدیر . رحمتلی صحاف 11 یاشیندا قارداشی نین آچدیغی « کتابفروشی » توکانینا آیاغی آچیلیب ، کیتابلا داها آرتیق اونس تاپمیشدیر . بو الفت سبب اولموشدور کی گنج محمد حسین 15 یاشار شعر دئمه یه باشلاسین . شاعیریمیز ایکی دیللده شعر دئسه ده آنجاق شعرلرینین بیر چوخو اوز آنا دیلینده اولوب ، آز بیر حیصصه سی ایسه فارسجا اولموشلار . 1315 ینجی ایلده فرهنگ و معاریف اداره سینه استخدام اولان شاعیر ، 1337 ینجی ایل تقاعد مقامینا دا ال چاتا بیلیر .حاج حسین آغا صحاف میللی حوکومت چاغلاری ، بو حوکومته قوشولوب ، اوز آتشین شعرلری ایله خالقینین قوللوغوندا اولا بیلمیشدیر . او ، میللی شعرلر له برابر گوزل غزللر ده دئیه بیلمیشدیر کی بیر سیرا مغنی لر طرفیندن قیزیل بوغازلاردا اوخونموشدور . او مرحوم 1290 ینجی ایل تبریزین سیرخاب محلله سینده دونیایا گوز آچیب ائله عومرونون بیر چوخ حیصصه سین دوغولدوغو یورددا بیتیرمیشدیر . حاج حسین آغا صحافین چاپ اولان کیتابلاریندان بونلاری سیرالاماق اولار :

1-                 کواکب المصائب 2- گلشن شهداء 3- دهه عاشورا 4- رهروان حقیقت

حاج حسین آغا صحاف ، داهی شاعیریمیز اوستاد شهریارین دونیا شهرتلی اثری سایلان حیدربابایا سلام پوئماسی چاپدان چیخاندان سونرا بیر چوخلاری کیمی اونا بیر نظیره ده یازمیشدیر . شاعیر بو نظیره سینده باخمایاراق کی یاش باخیمیندان اوستاد شهریاردان کیچیک ایدی ، اونا اوغول خطاب ائده رک بئله بیر بندلری یارادا بیلیر :

ایگید اوغلوم شیرین سوزلو شهریار

اولسون سنه دونیا بویو بخت یار

اوز الیمده اولسا منیم اختیار

یولون اوسته الوان چیچک سپه رم

باش اگه رم دوداقلارون اوپه رم

+=+

... چوخ گورموشم آیدین گونلر دومانلار

یای لار ؛ قیش لار ؛ آی لار ؛ ایللر  زامانلار

گئچر گئدر یاخشیلق لار ؛ یامانلار

پریشانلیق سونرا بره بیتیرمز

انسان اولان یاخشی لیغی ایتیرمز

=+=

فراقیندا اوره ییمی داغلادیم

باهار گئتدی گول لر سولدو آغلادیم

اما سنه بیر دسته گول باغلادیم

وئردیم اونو بوردان گئچن یئل لره

مندن آلیب داغیتسین لار چول لره .

اوستاد شهریارین ، بو شاعیریمیزه ده سایغی سی اولموشدور . بو سایغی و احترامی اوستاد شهریارین صحافین شعر مجموعه سینه یازدیغی اون سوزده داها آرتیق گورمک اولار .بو بویوک شاعیر آلچاق - اوجالی بیر عومور سوردوکده نهایت 1364 ینجی ایلین شهریور آیی نین ایکینجی گونو دونیاسین دیشیب تبریزین عینالی اته یینده یئرله شن ستارخان قبرستانیندا تورپاغا تاپیریلمیشدیر . اونون وفاتیندان 32 ایل گئچسه ده اورک یاندیران نووحه لری بوگونده یاس توره نلرینده یانیقلی بیر هنگ لرله اوخونار .

میللی حوکومته

(صابیره نظیره)

ای شرافتلی وطنداشلار ، حمیت وقتیدیر،

سعی و جدیت گرکدیر، ایندی غیرت وقتیدیر

شام محنت گیتدی ، بیدار اول، گلیب وقت سحر

سعی و جدیتده گوردیز واردی بیر طبعی اثر

مختصر کوشش بو اثناده ویریب کلی ثمر

مرتجعلر محو اولوب، ملی حکومت وقتیدیر

وقت خوش ، نیت گوزل ، مقصود خوش ، هنگام خوش

دوره خوش ، تدبیر خوش ، آمال خوش، ایام خوش

هیئت محبویمز خوش ، صبح خوشدر، شام خوش

آچ گوزین ای شانلی ملت، یاخشی فرصت وقتیدیر

ای جوانلار ، خلقمز سیزدن گرک دلشاد اولا

جهد ایدین ، ملک وطن باشدان – باشا آباد اولا

تا جهان وار کوشش سعییز جهاندا یاد اولا

امتحان ایامیدر ، کسب شرافت وقتیدیر

ای مبارز قهرمانلار، ای وطن قارداشلاریم

ای وطن اوغروندا جانیندان کچن یولداشلاریم

کچدی غم ایامی ، محنت ایللریم ، گوز یاشلاریم

موقع وجد و شفقدر، جشن و عشرت وقتیدیر

قهرمانلار اوج عزتده آچیبلار بال و پر

ارتجاعین سمتنه هر دم اولورلار حمله ور

ووردیلار هر بیر طرفده بیدق فتح و ظفر

ملت آزادیخواهین غالبیت وقتیدیر

هر کس اوز قدرینجه انصاف و مروت ایله سین

خلقمز ئوز نوعنه هر نوع خدمت ایله سین

بیر – بیریندن دهردهده دفع مضرت ایله سین

بیرلشین قارداش کیمی، مهر و محبت وقتیدیر

ملت آذر بو گون واجبدی ویرسین ال – اله

اتحاد ایتسین گرک اولسون تماما یکدله

اتفاقیله سالین بنیاد ظالمه ولوله

موقع شرکتدی ، اظهار شجاعت وقتیدیر

سئل ظلمله خراب اولمشدی آذربایجان

آذرستان اهلینه اولمشدی ویرانه مکان

میهن اولمشدی نظردن بیر پوزولمش گلستان

ایندی فرصت وار ، بحمدالله، عمارت وقتیدیر

مرتجعلر گه تدی جولانه شقاوت آتنی

ویردی خائنلر بو مدتده بروزه ذاتنی

ملته آرتیردیلار هر نوع تحمیلاتنی

ظلمدن قورتاردیق ،  انصاف و مروت وقتیدیر

دوشدی خائنلر آیاقدان ، خار اولوبدر رشوه خوار

خائن ملت بو واضحدر، اولور ناپایدار

پایدار اولسون گوریم بو هیئت ملت مدار

بارللهه سن قبول ایت، استجابت وقتیدیر

نغمه باشلار شوق اوزیله الده صحافین قلم

شرح حال ملتی ایله ر باجاردیقجا رقم

هیئت ملت فدائی وصفین ایله ر دمبدم

قدر دانلیق فرضدیر، شکران نعمت وقتیدیر.

میللی حوکومتین قورولماسی

شکر لله اله گلدی یئنه حریتمز،

یاشاسین هیئت میللی ، یاشاسین ملتیمیز

نه قدر واردی بو دونیا سیزه حق یار اولسون ،

دشمنیز هر ایکی دنیاده گوریم خوار اولسون.

مرحبا، شانلی فدائیلر مز وار اولسون،

چالیشیب گلدی دوباره یرینه عزتمز.

نیچه ایللردی کی ، دوتمشدو بیزی ظلمت ظلم،

بیر بویوک غصه دلسوز ایدی کیفیت ظلم.

محو اولوب شانلی عدالتله بو گون قدرت ظلم،

مرحبا ملت میهن ، یاشاسین قدرنمز!

آذرستان ، ینه اوز خلقنی دلشاد  ایله دین،

سن او یر سن که، هامو ملتی آزاد ایله دین.

گورمم آباد اولاسان میهنی آباد ایله دین،

دونوب آفاقی بو گون شوکتمز، شهرتمز.

ارتجاعین بو گون اولسه قیریب ریشه سنی،

عدلیله ظلم بتلسنه ووروب تیشه سنی .

قان ایچن شخصلر ایتمشدی جفا پیشه سنی،

سالدی بیر دفعه آیاقدان نیجه گور ضربتمز.

ملتین ایندییه رک ظلمیله باتمشدی سسی،

بو یقینمیدی، کسیلمشدی همیشه نفسی،

بو کشاکشده سن اولدون وطنین دادرسی،

گون کیمی ظاهر اولوب عالمه جدیتمز.

رشوه خوار ایدی بو پئرلرده ادارات تمام،

آتش رشوتیله یاندی هامو خاصیله عام.

مرتجعلر ایله مشدی هامونین صبحنی شام،

گون به گون ، ایل به ایل آرتیردی غم و ذلتمز!

تا قیام ایله دی بو ملت غم پرورمز،

برج عزتده ایشقلاندی بو گون اخترمز،

گیتدی غم گونلری ، شاد اولدی دل مضطرمز.

قالمادی قلبده آثار غم و محنتمز.

آز زماندر که ویریبدر هامو ملت ال – اله،

قیر بلا قید اسارت دخی ایشلر دوزه له.

ویریله صلح و صفا عدلیله بین الملله،

وار بیزیم ده هامو ملتلر ایله شرکتمز.

تا جهان وار یاشاسین، هیئت ملی یاشاسین!

قدرت و شوکت و حیثیت ملی یاشاسین!

حشر اولونجا علم و نصرت ملی یاشاسین!

یاشاسین هیئتمز، هیئت ملیتمز!

آشکار ایله دیلر معنی حب الوطنی ،

یاشاسین هیئت ملی، یاشاسین انجمنی!